Lopend en luisterend komt de biergeschiedenis tot leven

De Texels Bierbrouwerij is nauw verweven met de omgeving. Alleen al door de namen van het bier. Zoals Tuunwal Tripel, Donderstien, Noorderwiend en Skiller Wit. Hoe dat precies zit, blijkt tijdens de Bierwandeling over de Hogeberg. Eilandjournalist Gerard trekt zijn wandelschoenen aan.

“Met mijn collega’s Ed en Henk van Langeveld & de Rooy meld ik mij in het Proeflokaal van deze brouwerij. Gastvrouw Mariska geeft ons tekst en uitleg over de route, geeft ons een audioguide en zwaait ons uit als we vertrekken voor onze Bierwandeling over de Hogeberg. We treffen het. Geen straffe ‘noorderwiend’ met op zee hoge ‘skuumkoppen’ op de golven, maar een zacht lentebriesje en een lekker voorjaarszonnetje.

Met in de ene hand de route en in de andere hand de audioguide gaan we het Skillepaadje op en begint onze trip over de Hogeberg. We lopen tussen de tuunwallen door. Deze authentieke Texelse bouwsels zijn niet ontstaan uit luxe. We horen hoe op Texel door de schrale wind vroeger geen bomen groeiden. Hout was schaars. Daarom bouwden boeren hun afrasteringen langs het weiland van gestapelde graszoden. Die traditie wordt in ere gehouden.

We lopen verder en genieten van de natuur, de lammetjes en het weidse uitzicht. We krijgen uitleg over een markante schapenboet en zien een schaap drinken uit een kolk. Het is niet alleen een leuke wandeling, maar ook een reis terug in de tijd waarin de Texelse biergeschiedenis tot leven komt.

Bier werd hier eeuwen geleden gebrouwen door monniken. Van gerst van Texelse boeren, zoals dat nu ook weer gebeurt. Het klooster stond in Den Burg. Twee Texelse monniken leidden naar verluidt een losbandig leven. Toen in een archief onlangs een origineel abdijrecept voor bier opdook, gingen brouwers van de Texelse daarmee aan de slag. Met als resultaat een nieuw bier, naar origineel recept: Texels Ruuge Monnik.

Eén van de ingrediënten is zwartmoeskervel. Een plant die waarschijnlijk met de Romeinen deze kant is opgekomen en nu vrijwel is uitgestorven. Behalve op Texel. We zien het onder meer op een tuunwal langs het Doolhof. Een buitenkansje voor fotograaf Henk, die er zijn lens op richt.

Al wandelend en luisterend komt het verleden tot leven. Zoals boerderij De Waddel, uit 1625. Ze voeren er bierbostel, een restproduct uit de brouwerij, aan hun schapen. En maken er heerlijke schapenkaas, die trouwens prima smaakt bij een Texelse biertje.

Bier is nu een luxe, maar ooit was het een eerste levensbehoefte. Water kon namelijk bederven, bier kon je veilig drinken. Op bier, mits ‘int Texel gebrouwen’, werd daarom geen belasting geheven. Boerenknechten hadden zelfs recht op een kan bier per dag. Een arbeidsvoorwaarde waarover wij ons al wandelend afvragen of die ook in onze CAO zou horen te staan.

Niet al het water was aan bederf onderhevig. Bij de Wezenputten horen we hoe hier drinkwater werd opgepompt en via de Skilsloot naar schepen werd gebracht. Door het keileem was dit water ijzerhoudend en daardoor lang houdbaar, zodat bemanningen op hun verre reizen vanaf de Texelse Rede over goed water beschikten. Er gingen trouwens ook vaten bier aan boord, vervoerd met de zogeheten ‘schooierschuit’.

Bij buitenplaats Brakestein zien we in de verte Oudeschild, ‘Skil’ voor Texelaars. Door de brouwers van Texels wordt de havenplaats geëerd met een bier: Skiller Wit.

Onze Bierwandeling eindigt waar ze begon: in het Proeflokaal. We zijn dorstig en dat is gastheer Rolf niet ontgaan. Hij zet ons een Texels bierplankje voor met drie proefglaasjes, met verschillende soorten Texels bier. We kijken, ruiken, proeven en laten ons Texels Geheim, Noorderwiend en Texels Bock goed smaken. Proost!

De Bierwandeling over de Hogeberg is leuk en leerzaam en kan worden geboekt via de website van de Texelse Bierbrouwerij: www.texels.nl.